The following is a guest post by my husband, Albert Smith, about his experiences on the roads in Nepal last fall. [Beneden is de oorspronkelijke Nederlandse versie]

My son and I are on our way back from a football [soccer] match between FC Groningen and AZ. We’re in a good mood: Groningen has won a game again for a change and it’s a beautiful sunny afternoon. The rain that fell during the second half has stopped and a cool southwestern breeze has washed the sky clear.

As always, we bicycled to the match and now we’re almost home. Turning into our street, Robert says “Jeez, Paps, look! The street looks like a mirror!”

I see he’s right: the low sun’s light is shining off of the wet new pavement.

Other than us, the street is empty. Cars line the sides in the parking places and signs are piled here and there – warnings about street repairs – ready to be taken away. The pavement is so clean and smooth that you could eat off it.

I search my memory. How could this street possibly have needed repaving? I can’t picture any potholes and it has barely ever needed repair. Maybe the local government had some leftover money for street maintenance and feared that if they didn’t spend it less money would be allocated next year?

The Roads in Nepal

I am suddenly reminded of my trip last October, when my sister, Marchien, and I spent two and a half weeks in Nepal. A bigger contrast is almost impossible. I had been in Nepal once before, and could remember clearly my arrival in Kathmandu, my trip to the hotel and how impressed I was with the number of people in the streets. In the traffic I saw no indication of any traffic regulations; it seemed completely chaotic to me.

During the landing, I said to Marchien, “Watch, you’ll see that the roads in Nepal are absolute bedlam.”

I was almost disappointed that the traffic wasn’t too bad and I began to wonder if my memory was faulty. While compared with the Netherlands on a Friday there were many more people on the street, it wasn’t full to bursting. Later I learned that my memory wasn’t wrong: the Nepalese had a vacation and many had left the city.

In the touristic part of Kathmandu where our hotel was, in possibly the same alleyway as ten years ago, the traffic situation had not changed much. In the narrow streets, where two cars could barely pass, it was just as busy as I remembered. Rickshaws pulling tourists, bikes carrying impossible cargos, motorcycles that sometimes fit an entire family, handcarts, pedestrians and cars all tried to get somewhere.

From Marchien it drew the comment, “Unbelievable! That accidents don’t keep happening and that no one seems to be upset about traffic jams!”

Indeed, the traffic was so heavy that sometimes it led to complete gridlock. Cars, motorcycles and everything else didn’t seem to be able to move in any direction at all.

The noise on the street was deafening. The music from various shops, the roar of motorcycles and the shouting of people trying to make themselves heard were all drowned out by the cacophony of horns beeping.

Leaving for Pokhara

After two days in Kathmandu, we looked forward to trading the busy city for the quiet of the Annapurna massif where we planned a ten-day hiking trip.

But first we had to take the bus from Kathmandu to Pokhara.

The bus was scheduled to leave at 8:30. Our guide had ordered a taxi for 8:00 to pick us up and take us to the bus station. We took our time over a leisurely breakfast. When we walked outside with our backpacks, we noticed that our guide, so calm at our first meeting, hastily struggled to attach our backpacks to the taxi’s roof rack. Apparently our watches were not correctly set to Nepalese time: we were 15 minutes late. We would have to hurry to catch the bus.

Taking a Shortcut

Fortunately, the taxi driver knew the necessary shortcuts. We didn’t have very much experience with the traffic in the center of Kathmandu, but a day was long enough to realize that we would never be there on time if we took the usual routes.

Once we were on the shortcut, we understood why we didn’t meet any other cars along the way. The tiny streets had not been suitable for regular cars for a long time, if they ever were. First of all, they were so narrow that there was no way for two cars to pass each other, and our biggest fear was that we would meet another car coming the other way. Besides that, there were such potholes and breaks in the road that you could not pay me enough to take my own car through them. A four-wheel drive SUV, it seemed to me, would have had trouble on these streets.

Nevertheless, we flew from pothole to pothole, honking loudly when pedestrians appeared in our path, who then, just in the nick of time, found a doorway to dive into. The sounds of the underside of the taxi rattling made me fear that each pothole would be the last.

Miracle of miracles, we came, finally, to a paved road, where we soon saw a whole row of buses. Which of these was ours? There were no signs visible telling the routes or final destinations.

Fortunately, we found out, through asking around, that our bus was almost at the end of the row. The taxi sped to the tail end of the line and we saw that our bus was making moves to leave. To do that, it had to back up first, in order to have enough room to pull out of the row and drive away.

Without even a flicker of hesitation, our driver made a quick U-turn and parked the taxi right behind the bus, so that it couldn’t back out any further, forcing it to stop.

I would have expected an angry tirade from the bus driver, but it didn’t happen. A quick explanation was enough. Our guide took his time to untie our backpacks from the roof rack and, after a quick word between him and the bus driver, we could board the bus.

Leaving the city

The first hurdle over, our next stop was Pokhara. First we had to get out of the city. The bigger main streets are fortunately somewhat wider than in the old center of the city, but that didn’t make the traffic any less.

Creeping along, we approached the outer areas of the city. The bus stopped. It wasn’t clear to us why it took so long before we got started again. In retrospect, I think that the tires were being repaired, but we didn’t know that then.

We finally got moving again, but soon were stuck in traffic. The jam was caused, we quickly saw, by a roadblock where all traffic in and out of the city was being checked.

Fortunately, the line on our side wasn’t nearly as big as the line full of cars, buses, motorcycles, etc. that were trying to come into the city from the opposite direction.

Kilometer after kilometer, the road twisted and turned down through the hills. Sometimes motorcycles tried to move through the backed-up traffic by passing buses and cars, but not without risking their own lives. Our bus driver did not slow down at all when they sped toward us. Often they could only just in time duck back into the small spaces between the vehicles on their side.

With increasing astonishment, my sister and I watched all of this. That it kept turning out okay was a miracle. The road was so narrow that sometimes we had to drive dangerously close to the edge on the left in order to avoid oncoming traffic. [Traffic drives on the left in Nepal.]

The traffic jam on the opposite side was so long because people were returning to Kathmandu from their holidays. I felt for them. I even wondered if the people toward the end of the back-up would get home today.

The Roads in Nepal

After the backed-up traffic in the opposite direction finally ended (about 45 minutes later) we could drive faster. At least as far as the potholes let us. It’s amazing that this is the most important connector between the two biggest cities in Nepal.

After a while, I decided that it was better for my mental health if I didn’t pay so much attention to the driving style of the driver. Instead, I tried to focus on my computer to edit a few chapters. A couple of times an attempt to pass made my hair stand on end. Swerving and honking loudly, our bus passed other buses and slower trucks, often right before a curve with no view and absolutely no idea of what might be coming our way in the other direction.  Sometimes the driver had to hit the brakes hard to avoid accidents when a larger bus or truck would not give way. Motorcycles, completely ignored by other vehicles, sometimes escaped onto the shoulder of the road to avoid collisions.

[The following video on Youtube shows a small part of the same “highway” described here, except it shows the opposite route: heading uphill toward Kathmandu. Remember that on the day Albert drove it, it was packed with traffic in the other direction.]

Crossing the roads in Nepal

The only thing that slowed the traffic was when we passed through a town. We noticed that sometimes people strolled across the so-called highway, oblivious to any possible danger. This also didn’t lead to accidents. Bizarre.

After a few hours’ driving, it was time for a break to eat. The bus driver deposited his bus in the parking lot of a restaurant and everybody rushed out. We didn’t get much time. We had barely eaten when we heard the bus horn telling us it was time to reboard.

At one point my sister looked at me and we both, after looking at each other in utter amazement, burst into laughter. Did we see that right? Was that really a crosswalk? Yes, a glance out the back of the bus confirmed it: a crosswalk just randomly painted on the road, not in a city or town, but just somewhere between.  Pedestrians didn’t seem to know what it was for. They crossed the road before and after it, but on the crosswalk itself? No one. You wonder whose idea it was to paint a couple of stripes on the road out in the middle of nowhere.

Surviving the Roads in Nepal: Arrival in Pokhara

After a few hours in the bus, with more tense moments, we arrived without incident just before dark in Pokhara. At the bus station, a taxi was waiting for us to take us to our hotel. This time, not a rattling wreck, but a late model car. The driver was cautious, so this taxi ride seemed like an oasis of calm.

In the evening after dinner, drinking a beer on the balcony of a restaurant in bohemian Pokhara, I reflected on my day. Though it seemed at first as if the traffic moved in a perpetual state of chaotic anarchism, I began over time to discern a certain structure. A sort of laissez faire, laissez passer in which the idea that “might makes right” (in other words, the largest vehicle) plays a key role.

Nevertheless, we decided to book a flight for our return to Kathmandu.

Home

Back home, after a tiring trip back, I step into my own car. For a moment, I think, “Have I lost my hearing?” I can’t hear anything at all as I steer the car toward the supermarket. No rattling, no noise, no car horns honking, no noise from the pedestrians I pass: nothing.

I turn on the radio and am reassured that nothing is wrong with my hearing. It’s just that I’m home again.

To read about a similar driving adventure in another country – Lagos, Nigeria, in this case – click here.

If you’ve been there, how was your experience on the roads in Nepal? Leave a comment down below the Dutch version!

---

Wegdek

We zijn op de terugweg van een voetbalwedstrijd FC Groningen tegen AZ. Ons humeur is goed. Groningen heeft eindelijk weer eens gewonnen en een heerlijk namiddag zonnetje lacht ons toe. De regen die tijdens de tweede helft naar beneden kwam is opgehouden en een frisse zuidwesten wind heeft de hemel schoongeveegd.

We zijn zoals altijd op de fiets naar de wedstrijd geweest en nu weer bijna thuis. We rijden de straat naar ons huis in en plots zegt Robert: `Jezus, pap, moet je eens kijken, de straat lijkt wel een spiegel!`

Ik zie het: hij heeft gelijk, de laagstaande zon weerkaatst het licht op het nog natte nieuwe wegdek. De straat is verder verlaten. Er staan wat auto´s op de langs de weg aangelegde parkeerplaatsen en hier en daar nog een bord, dat de afvalteer werkzaamheden aankondigde, te wachten om weer opgehaald te worden. Het wegdek ziet er zo schoon en glad uit dat je er gerust van zou kunnen eten.

Ik graaf in mijn herinnering. Wat was eigenlijk de reden dat de straat opnieuw moest worden geasfalteerd? Ik kan  me geen gaten in de weg visualiseren en volgens mij viel het ook nog wel mee hoeveel lapwerk er in het verleden had plaatsgevonden. Was er misschien nog geld over in het budget van de gemeente voor het onderhoud van wegen en waren ze bang dat niet opmaken zou betekenen dat er volgend jaar minder geld beschikbaar zou worden gesteld?

Ik denk ineens weer aan mijn reis vorig jaar oktober toen ik met mijn zus twee en een halve week in Nepal was. Een groter contrast is bijna niet mogelijk. Ik was al eens eerder in Nepal geweest, kon mij bij aankomst in Kathmandu de rit naar het hotel nog voor de geest halen en hoe ik onder de indruk was van de hoeveelheid mensen in de straten. In het verkeer kon ik verder geen verkeersregels ontdekken, het kwam me indertijd als complete chaos over.

Tijdens de landing had ik mijn zus al gezegd: `let op, je zult zien dat we op weg naar het hotel in een heksenketel terecht zullen komen`. Ik was bijna teleurgesteld dat de verkeersdrukte wel meeviel en begon me af te vragen of mijn geheugen gekleurd was. Hoewel er vergeleken met Nederland op een vrijdag een veelvoud van mensen in de straat aanwezig was, krioelde het er niet van.  Later bleek dat er met mijn geheugen niets verkeerd was, de Nepalezen hadden vakantie en velen waren de stad ontvlucht.

In het toeristische deel van Kathmandu waar ons hotel was gelegen, misschien wel in dezelfde steeg als 10 jaar geleden, was de verkeerssituatie niet veel verandert. In de smalle straten, waar twee auto´s elkaar maar nauwelijks kunnen passeren, was het weer even druk. Rikschaws met toeristen, fietsen met de meest onmogelijke lasten, motoren die soms aan een hele familie plaats boden, handkarren, voetgangers en auto´s probeerden vooruit te komen. Het ontlokte aan Marchien de uitroep: ´Ongelofelijk, dat hier geen ongelukken gebeuren en dat niemand zich aan de opstoppingen lijkt te ergeren`.

Inderdaad, de drukte was zodanig dat het af en toe leidde tot een volledige gridlock. Auto´s, motoren en wat niet leken niet voor of achteruit te kunnen.  Het lawaai in de straten was oorverdovend.  De muziek uit de verschillende winkeltjes, het geronk van motoren en het geschreeuw van mensen die zich verstaanbaar probeerden te maken werd nog overstemd door een kakofonie van getoeter.

Na twee dagen Kathmandu zagen we er naar uit om de drukke stad in te wisselen voor de rust van het Anapurna massief waar we een 10 daagse wandeltocht hadden gepland. Eerst moest er echter nog een busreis afgelegd worden van Kathmandu naar Pokhara.

De bus zou om half negen vertrekken en onze gids had een taxi besteld die ons om acht uur van het hotel naar het busstation zou brengen. Op ons dooie gemak aten we een ontbijt en toen we naar buiten liepen om onze rugzakken op en in de taxi te plaatsen viel het ons op dat de bij de eerste ontmoeting zo rustige gids enigszins gehaast onze rugzakken probeerde vast te maken. Bleek dat we onze horloges nog niet op de correcte Nepalese tijd hadden gezet. Een en ander scheelde een kwartier.

Dat werd dus haasten om nog op tijd bij de bus te komen. Maar, gelukkig wist de taxichauffeur de nodige en noodzakelijke sluiproutes. We hadden weliswaar nog niet heel veel  ervaring met het verkeer in het centrum van Kathmandu, maar een dag was lang genoeg om te realiseren dat we er langs de gebruikelijke routes niet op tijd door zouden komen.

Eenmaal in het sluip parcours beland begrepen we ook waarom we daar verder geen auto’s tegenkwamen. De straatjes waren, als zij dat al ooit geweest zouden zijn, al lang niet meer geschikt voor reguliere auto’s. Allereerst waren ze zo smal dat twee auto’s met geen mogelijk elkaar zouden kunnen passeren, en de grote angst was dan ook dat we een tegenligger zouden ontmoeten. Daarnaast zaten er zulke kuilen en oneffenheden in de weg dat ik er met geen goud mijn eigen auto doorheen zou sturen. Een four-wheel based tereinwagen zou er mijns inziens nog moeite mee  hebben gehad. Niettemin vlogen wij met van kuil tot kuil onder luid getoeter als een voetganger zich op ons pad bevond die dan nog net op tijd in een portiek kon duiken. Het geluid van rammelende onderdelen van de taxi deed mij vrezen dat elke volgende kuil er een teveel zou kunnen zijn.

Wonder boven wonder gebeurde er echter niets en kwamen we uiteindelijk op een asfaltweg waar we al snel een hele rij bussen zagen. Welke van al die bussen zouden we nu eigenlijk moeten hebben? Er waren geen bushalte borden met de te nemen route of eindbestemming zichtbaar. Gelukkig werd bij navraag duidelijk dat onze bus vrijwel aan het eind van de rij geparkeerd stond. Dus werd met grote snelheid de staart van de rij bussen opgezocht. Daar aangekomen zagen we dat de bus aanstalte maakte om te vertrekken. Daarvoor moest hij enigszins achteruit rijden om vervolgens genoeg ruimte te hebben de draai te maken om uit de rij bussen te komen.

Zonder ook maar een seconde te twijfelen maakte onze chauffeur een U turn en parkeerde zijn auto pal achter de bus, zodat deze niet verder achteruit kon en tot stoppen gedwongen werd. Ik zou een tirade van de buschauffeur verwacht hebben, maar niets van dat alles. De korte uitleg dat wij nog mee moesten bleek afdoende. Op zijn gemak maakt onze gids de bagage los van de imperial op de taxi en na een onderonsje tussen hem en de buschauffeur kunnen we gewoon instappen.

De eerste horde is genomen. Nu op weg naar Pokhara. Eerst moeten we de stad nog zien uit te komen. De grotere doorgaande straten zijn gelukkig wat breder dan in het oude centrum, maar de drukte is er niet minder om.

Gestaag kruipend komen we dichter bij de buitenwijken. Daar aangekomen stopt de bus. Het is ons niet duidelijk waarom het zolang duurt voor we weer verder kunnen, maar naar achteraf blijkt dat er aan de banden is gesleuteld.

Als we eindelijk weer op weg gaan komen we als snel in de file te staan. De file wordt, na spoedig blijkt, veroorzaakt door de controle post die al het verkeer dat in en uit de stad gaat controleert. Gelukkig is het geen erg lange file in tegenstelling tot de file van auto´s, bussen motoren etc. die de stad proberen in te komen.

Kilometer naar kilometer slingert de weg door de heuvels naar beneden. Motoren proberen soms verder te komen in de file door bussen en auto´s te passeren, maar niet zonder gevaar voor eigen leven. Onze buschauffeur mindert geen vaart als zij ons tegemoet snellen en vaak kunnen ze maar weer net op tijd in de kleine ruimtes tussen de wachtende auto´s en bussen induiken. Met stijgende verbazing slaan mijn zus in ik dit alles gade. Dat dit nog steeds goed gaat is haast een wonder. De weg is bovendien zo smal dat we af en toe gevaarlijk langs de afgrond links van de bus moeten rijden om het tegenliggende verkeer te ontwijken.

Dat de file zo lang is komt omdat de bewoners van Kathmandu na hun vakantie weer naar huis terugkeren. Ik had het wel te doen met ze. Ik vroeg me zelfs af of de mensen onderin de file die dag wel thuis zouden komen.

Nadat eindelijk een einde was gekomen aan de file in tegengestelde richting (inmiddels drie kwartier later) kunnen we wat sneller rijden. Tenminste in zoverre de gaten in de weg dat toelaten. Dat dit de belangrijkste verbinding is tussen de twee grootste steden van Nepal is onvoorstelbaar.

Na een tijdje besluit ik dat het voor mijn gemoedstoestand beter is dat ik niet te veel op de rijstijl van de chauffeur let en buig ik mij over mijn computer om een aantal hoofdstukken te editen. Een aantal keer waren er inhaalpogingen gedaan waarbij mijn haar stijl overeind ging staan. Met een rotvaart haalde onze bus onder luid getoeter andere bussen en langzamer rijdende vrachtwagens in, vaak zelfs kort voor er een bocht waarbij er absoluut geen zicht was op wat er zich aan de andere kant daarvan ons in tegengestelde richting zou tegemoet snellen. Soms moest om ongelukken te voorkomen boven op de rem gestampt worden als  een grotere bus of vrachtwagen ons de weg leek te versperren. Motoren waren vogelvrij en moesten maar zien hoe zij de berm in moesten vluchten om een botsing te voorkomen.

Het enige dat de vaart wat doet minderen is als we een dorp doorkomen. Wat opvalt is dat soms mensen doodgemoedereerd de `snel`weg oversjokken zonder ook maar zelfs op te kijken of er ook verkeer aan komt. Ook dit leidt vooralsnog niet tot ongelukken. Bizar.

Na een aantal uur gereden te hebben wordt het tijd voor een eetpauze. De bus wordt bij een restaurant geparkeerd en iedereen verlaat de bus om snel iets te eten. Heel veel tijd wordt er niet voor uitgetrokken. Nauwelijks hebben we ons eten op of we horen het getoeter van de bus ten teken dat het weer tijd wordt om in te stappen.

Op gegeven moment kijkt mijn zus me aan en schieten we, na elkaar een moment in opperste verbazing te hebben aangekeken in de slappe lach. Hebben we dat nu zojuist echt goed gezien? Was dat echt een zebrapad? Ja hoor een korte blik achteruit bevestigd wat we al dachten te zien. Een zebrapad zomaar ergens op de weg geschilderd, niet in een stad of dorp nee gewoon ergens op de snelweg. Voetgangers lijken ook geen idee te hebben waarvoor het dient. Voor en na steken mensen gewoon over maar op het zebrapad bevindt zich niemand. Je vraagt je af wiens idee het was om zo maar ergens “in the middle of nowhere” een aantal strepen op de weg te schilderen.

Na nog een aantal uur in de bus, met weer een aantal spannende momenten komen we net voor donker zonder ongelukken in Pokhara aan. Bij het busstation staat een taxi op ons te wachten die ons naar het hotel brengt. Dit keer geen rammelend wrak, maar een relatief nieuwe auto. De chauffeur is er ook duidelijk zuinig op en zo lijkt dit taxiritje zich haast in een oase van rust te voltrekken.

’s Avonds na het eten onder het genot van een biertje op het balkon van een van de restaurants in het hippie achtige Pokhara reflecteer ik nog eens op de dag. Hoewel het aanvankelijk lijkt dat het verkeer zich in een staat van chaotisch anarchisme voortbeweegt, begin je na een tijdje toch wel enige structuur te ontdekken. Een soort laissez faire laissez passé waarin het recht van de sterkste (d.w.z. grootste weggebruiker) een aanzienlijke rol speelt.

We besluiten toch maar om voor de weg terug het vliegtuig te boeken.

Eenmaal weer thuis stap ik na een vermoeiende terugreis weer in mijn eigen auto. Even denk ik: “ik ben toch niet doof geworden?”. Ik hoor namelijk niets als ik de auto in de richting van de supermarkt stuur. Geen gerammel, geen lawaai en getoeter van ander verkeer, geen geluid van voetgangers die ik passeer, niets. Ik zet de radio aan en constateer tot mijn geruststelling dat er met mijn oren niets aan de hand is. Ik ben gewoon weer thuis.